علی جنتی در این مراسم در واکنش به نامه سرگشاده اهل قلم که چند روز قبل خواستار حذف سانسور شده بودند، با انتقاد از وضعیت ممیزی کتاب و نوع برخورد با ناشران در دولت قبل، گفت: باید توجه کرد که فعالیت ما در چارچوب قانون باشد؛ نه سلیقه‌های شخصی. بسیاری از کتاب‌هایی که در گذشته ممنوع شده‌اند، واقعا اشکالات بی‌ربطی داشته‌اند. گفته‌اند که فلان واژه را عوض کنید. قرآن هم اگر کلامی الهی نبود و به‌دست این آقایان می‌افتاد، حتما آن را مشمول ممیزی می‌دانستند.
جنتی در توضیح طولانی شدن معرفی معاون فرهنگی نیز گفت: یکی از سؤالاتی که در این مدت همواره از سوی رسانه‌های مختلف از من پرسیده می‌شد و من با آن مواجه بودم، این بود که معاون فرهنگی چه شد؟ حرف من این بود که این معاونت حساسیت ویژه‌ای دارد و باید بگردم فردی فرهیخته و آشنا با مبانی اسلامی، مورد قبول اهل قلم، حوزوی و دانشگاهی پیدا کنم.
جنتی در ادامه گفت: افرادی پیشنهاد شدند و من روی 15نفر مطالعه و از نزدیک با آنها صحبت کردم اما آنچه را به‌دنبالش بودم، در حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعباس صالحی دیدم. فعالیت او از زمانی که نشریه حوزه را منتشر می‌کرد تا فعالیت‌های پژوهشی در حوزه علمیه ادامه داشته است. من از ایشان خواهش کردم که با وجود مشکلات شخصی، این مسئولیت را بپذیرند تا بتوانیم این حوزه را که بخش عمده‌اش مربوط به چاپ و نشر و فرهنگ مکتوب است، ساماندهی کنیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس به نامه سرگشاده اهل قلم واکنش نشان داد و گفت: در روزهای اخیر جمعی از اصحاب قلم نامه‌ای سرگشاده نوشته‌اند که بگذارید هر کتابی منتشر شود و درصورت پیش‌آمدن مشکل، قوه قضاییه برخورد لازم را انجام دهد اما ما براساس قوانین موجود در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی نمی‌توانیم این کار را بکنیم. گذشته از این قوانین، آیا ما می‌توانیم بگذاریم هر رمان و داستانی منتشر شود و نسل نوآموز ما از یک غذای مسموم تغذیه کند؟ در حوزه کتاب‌های دینی مشکلی نداریم، مگر برای کتاب‌هایی که در زمینه عرفان‌های کاذب نوشته می‌شوند. در حوزه کتاب‌های علمی هم مشکلی نیست و بیشترین مسئله ما در حوزه ادبیات داستانی و کتاب‌های کودک و نوجوان است و باید در این زمینه براساس قانون عمل کنیم.
جنتی خاطرنشان کرد: کتاب‌ها باید از سوی اهل فکر و نظر بررسی شوند. اگر ما مشکل مالی داریم و کتاب‌ها را برای بررسی به چند دانشجو می‌سپاریم، باید مشکل مالی خودمان را حل کنیم و کتاب‌ها را برای بررسی به استادان دانشگاه بسپاریم و با کمک آقای صالحی امیدوارم بتوانیم این مشکلات را حل کنیم. نباید تعصب‌های بی‌جا به خرج دهیم و باید با سینه باز و رویی گشاده به قانون عمل کنیم.
وزیر ارشاد در ادامه تأکید کرد: نوع برخوردی که با ناشران در گذشته شده است، اشکال دارد. ناشری کتابی را برای چاپ به وزارت ارشاد داده و این کتاب‌ها ممنوع اعلام شده اما با ناشر برخورد می‌شود که چرا کتاب غیرقابل چاپ به ارشاد داده است.او افزود: اگر کتابی مجوز نمی‌گرفت و ناشر آن را چاپ می‌کرد، می‌شد با آن برخورد کرد اما اینکه ناشر کتابی را داده، چه 10کتاب، چه 20کتاب، دلیل برخورد نیست و این باید بررسی شود که آیا قانونی در این زمینه وجود دارد؟
وزیر ارشاد همچنین عنوان کرد: همان ناشر کتابی را که مشکلی نداشته و براساس قانون کشور نوشته شده، به معاونت فرهنگی می‌دهد اما این معاونت آن را قبول نمی‌کند. آیا این در شأن ماست؟ جنتی در پایان، سیدعباس صالحی، معاون جدید فرهنگی وزارت ارشاد را فردی دانشگاهی معرفی کرد که با کمک او می‌توان مشکل عرصه نشر و کتاب را برطرف کرد.
وزیر ارشاد همچنین در حاشیه این مراسم درباره تغییر مدیر اداره کتاب گفت: با توجه به نکاتی که من درباره کتاب در صحبت‌هایم اشاره کردم و سیاست‌های دولت جدید، قطعا تغییراتی در مدیریت اداره کتاب خواهیم داشت. او در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا شما قائم‌مقام شعر و ادب خواهید داشت، گفت: قرار نیست در دوره ما کارهایی با هدف موازی‌کاری انجام شود.
علی اسماعیلی، معاون فرهنگی پیشین وزیر ارشاد نیز در این مراسم با تأکید بر اینکه مسئولیت در وزارت ارشاد را تجربه ارزشمندی از سفری مبارک و مغتنم در اقلیم فرهنگی مطلوب می‌دانم گفت: از خدا می‌خواهم این عهد امانتداری ایام خدمتگزاری به چاپ، نشر و به‌ویژه کتاب و پدیدآورندگان آن را در زمره طاعت و خدمت خود به شمار آورد و نیز به عزیزانی که از این پس عهده‌دار این مسئولیت خطیر خواهند بود توفیق مجاهدت در اعتلای فرهنگ اسلامی، ایرانی و تکریم اصحاب اندیشه و قلم را عنایت فرماید.
عرصه فرهنگ نباید در انحصار سلیقه خاصی باشد
سید عباس صالحی، معاون فرهنگی جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم گفت: فرهنگ تفسیرهای مختلفی دارد و با این تفسیرها رویکردهای مختلفی پدید می‌آیند. گاهی برخی افراد فرهنگ را در کالاهای فرهنگی محدود می‌کنند اما باید توجه داشت که فرهنگ دایره گسترده‌ای دارد. وی درباره نقش و اهمیت کتاب در جامعه گفت: کتاب به‌عنوان بخش قابل توجهی از فعالیت‌های معاونت فرهنگی جایگاه والایی دارد؛ زیرا کتاب هسته سخت تمدن‌سازی است. کتاب نقش جوهری را در فضای رسانه‌ها و جهت‌دهی برای نیل به الگوی پیشرفت در اختیار جامعه قرار می‌دهد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان متولی اصلی این حوزه به 2 دیدگاه توجه دارد؛ اول نگاهی که تلاش می‌کند فرهنگ را به‌عنوان هسته اصلی تمدن‌سازی مطرح کند و دوم رویکردی که قصد دارد فرهنگ را در جامعه گسترش و ترویج دهد. وی در ادامه گفت: یکی از مسائل مهم ما در حوزه فرهنگ سالم‌سازی نقش فرهنگ و امکان حضور آزادانه فکرها در این فضاست. آنچه به‌عنوان آزاداندیشی در سال‌های اخیر از سوی رهبر معظم انقلاب مورد تأکید قرار گرفته این است که فرهنگ مورد انحصار گروه‌هایی خاص نباشد. آنچه این حضور مستمر جریان‌های فکری را تغذیه می‌کند حضور آزادانه آنها و امکان نظردهی درباره موضوعات فرهنگی است. نمی‌توان فرهنگ را در محیط گلخانه‌ای یا تاریکخانه‌ها پرورش داد؛ زیرا باید اجازه دهیم تا خلاقیت‌ها مجال رشد پیدا کنند.
